Bugün 15 Temmuz 2025… 15 Temmuz 1974, EOKA B ve Yunanistan’daki faşist cuntanın, Makarios yönetimine karşı gerçekleştirdiği darbenin tarihidir. Bu gün o darbenin 51. Yıldönümü.
15 Temmuz 2016, ise bir grup askerin Türkiye’de başarısız darbe girişimin tarihidir. O darbe girişiminin üzerinden de tamı tamına dokuz yıl geçti.
Demokrasinin çok farklı tanımlamaları yapılabilir. Ne kadar farklı tanımlama yapılırsa yapılsın, tüm tanımlamalar, aynı buluşma noktasına çıkar.
Demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü, ilkelerini, kurallarının birleşimidir.
Demokrasiye karşı her türlü saldırı, insan haklarına ve hukukun üstünlüğüne karşı yapılmış saldırıdır.
Darbeler, demokrasi düşmanlarının eylemidir…
***
15 Temmuz 1974’de Makarios Yönetimine yapılan darbe, sürpriz, beklenmeyen, ansızın gerçekleşmiş bir darbe değildi.
Dönemin Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı Makarios’un Yunanistan’daki cunta ile arası iyi değildi.
ABD de Makarios’un bağlantısızlara yakınlaşan politikalarından rahatsızdı. ABD’den rahatsız olduğu bir diğer konu, Makarios’un Kıbrıs sorununa çözüm getirecek, uzlaşıyı, garanti sistemi devam ediyor diye reddetmesiydi.
Bu tavrını terk etmesi için ABD’den gelen telkinlere karşı durmuş hatta dönemin ABD Dışişleri Bakanı Kissinger’le baş başa görüşmeyi reddetmişti.
Bazı kaynaklara göre darbe için belirlenen tarihi 15 Ekim 1974’tü.
Yaz ayları adada turistler olacağı için tercih edilmemişti.
Makarios’un darbe hazırlıklarından haberdar olması ve bazı karşı girişimler başlatması, darbecileri, darbe tarihini daha erkene alma noktasına getirdi.
Darbe olması halinde iki hareketin olacağı CIA tarafından biliniyordu…
Bir… Makariosçular direnecek.
İki… Türkiye, garantörlük hakkını kullanıp, adaya askeri müdahalede bulunacak.
***
Makariosçular direndi ancak güçleri darbeciler karşısında yetmedi. Makarios’un darbecilerin elinden kaçmayı başarması ise darbecilerin en önemli başarısızlığıydı.
Türkiye’nin Barış Harekatını gerçekleştirmesi, Makarios’a karşı darbenin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden oldu…
Kıbrıs’taki darbe başarısız olurken, Yunanistan’daki cunta da devrildi. Yunanistan’a da demokrasi yeniden gelmiş oldu.
***
Rumlar, 1974 sonrası adada oluşan ve kalıcı hale gelen durumun kendi hatalarından kaynaklandığını inkar edemiyor.
15 Temmuz 1974 darbesi bu nedenle hazmedilemiyor.
20 Temmuz 1974’te Türkiye, Barış Harekatını gerçekleştirmeseydi, Rum toplumu içinde Makarios yanlıları ile AKEL’cilere karşı ciddi bir kıyım olacağı yaşananlardan belli.
Ayrıca, Kıbrıslı Türklerin büyük bir felaket yaşayacağı da çok büyük bir olasılıktı.
***
Türkiye’nin öncelikle güçlü bir demokrasiye sahip olması, Kıbrıslı Türkler tarafından da içtenlikle arzu edilendir.
15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi, çok uzun yıllar devam eden hazırlıkların final uygulamasıydı.
Türk Halkının, darbecilere karşı, aktif karşı duruşu, darbeye karşı direnmesi dünya tarihine geçmiş bir örnektir.
Kıbrıs Türk Halkı, darbe girişimcilerinin başarısız olmasından, mutlu olmuş, Anadolu İnsanıyla birlikte derin soluk almıştır.
Hiçbir darbe, demokrasiye yarar sağlamamıştır. Darbecilere karşı elde edilen her zafer, o ülke insanının en büyük kazanımıdır.
Bu görüşlerim yıllardır değişmeyen görüşlerimdir.
