Nereye gidersek gidelim, Kıbrıs ve de Kıbrıs sorunu bizlerle birlikte geliyor.
Önceki sabah Ertan Birinci ile gazetecilikle bağlantılı görüşmeler yapmak için İstanbul’a gittik, dün öğleden sonra da döndük.
Hep söylenir, dünyanın bir başkenti olacak olsa İstanbul olurdu.
Doğru mu? Doğru.
Müthiş bir değişim yaşıyor.
Müthiş bir yapılanma.
Yerleşime yeni alanların açılmasıyla İstanbul yatay büyüyor. Kontrollü yüksek binalar tercih edilse mutlaka daha iyi olacak.
***
Sohbet akışında, hele uluslararası ilişkilere ilgi duyanlarla konuşmak, kendiliğinden sohbete nitelik getiriyor.
Yıllar evvel Kıbrıs sorunu dendi mi, kestirmeden, sorgusuz, ‘KIBRIS MİLLİ MESELEMİZDİR’ denirdi.
Uluslararası ilişkilerin ve de gelişmelerin ekonomiye de etkileri, Kıbrıs sorununa yaklaşımlara da boyut kazandırdı.
Türkiye’nin Orta Doğu’ya, sıcak bölgelere yakınlığından öte Kıbrıs’ın bölgedeki gelişmelerden etkilenmesi, Rum Yönetiminin, özellikle ABD ve İsrail ile bağlantıları sohbetleri doğal olarak Türkiye – İsrail ilişkilerine getiriyor.
Ben de dünden bugüne bir özetleme yaptım.
O özetleme daha önce de paylaştığım görüşlerim ağırlıklıydı elbette.
***
İsrail devleti kurulduğu 14 Mayıs 1948’den bugüne, Orta Doğu’nun kimyasına uygun bir devlet olmamıştır.
Türkiye, 28 Mart 1949 tarihinde İsrail’i tanıdı, İsrail nezdindeki ilk diplomatik temsilciliğini de 7 Ocak 1950’de açtı.
İsrail’in komşu ülkelerle her zaman iletişim sorunu olmuş, sorunları barışçıl uzlaşı yoluyla çözme kapılarını neredeyse hep kapalı tutmuştur.
Kapalı tutma bir yana, orantısız, saldırı ve şiddet uygulamıştır. İşte Gazze’de yaşananlar.
İslam ülkelerinde dayanışma duygusu yüksek olan Türkiye ve lider olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dır.
Türkiye’nin tepkisi, Türkiye – İsrail ilişkilerini, kopma noktasına getirir mi?
Bu soruya dün de muhatap oldum.
***
Türkiye’nin İsrail ile iyi olmayan ilişkileri, kendiliğinden ABD ile ilişkilerini de olumsuz etkiliyor.
ABD’de etkin lobiye sahip İsrail ile Rum – Yunan ikilisinin yakınlaşmasının altında Türkiye ile yaşadıkları sorunların payı mutlaka var.
Ancak İsrail’in Türkiye ile iyi ilişkiden öte STRATEJİK MÜTTEFİK olma isteği, neredeyse devlet olarak kurulduğu yıllara uzanır.
***
Bu noktada sizleri 2010’lara götüreyim.
Kıbrıs Cumhuriyeti, komşu ülkelerle, uzlaşarak münhasır ekonomik bölgeleri belirledikten sonra, sondaj çalışması için sözleşmeler yapmıştı.
İlk sondaj çalışmaları başladığı günlerde, sondaj yapılan bölgelerin güvenliğini İsrail’in sağlamakta olduğu duyulmuştu.
O duyumlar, resmi açıklamalarla pekiştirilmezken bir gün Güney Kıbrıs’taki İsrail Elçiliği’nden görüşme için davet geldi.
İki arkadaşımla birlikte Güney Kıbrıs’ta İsrail Büyük Elçiliği’ne gittik.
Davetli olmamıza rağmen, kapıda çok sıkı bir güvenlik kontrolüyle karşılaştık. O sıkı denetim kapsamında ayakkabılarımız bile içeriye götürülüp kontrol edildi.
Sonra görüşmeye geçtik.
Büyükelçilik müsteşarı başkanlığında bir ekiple görüşmüştük.
Görüşmenin başında, görüşmenin hem içerik hem de gerçekleşme bakımından kayıt dışı olacağı belirtildi. Yani yaptığımız görüşme her bakımdan gerçekleşmemiş olacaktı.
Ancak aktarılanlar İsrail politikalarının özüne dönüktü.
Fazla uzatmayayım.
Bir saati aşkın görüşmede benim açımdan iki önemli mesaj vardı.
Bir… İsrail kendi çıkarları dışında, kimsenin çıkarları için güç kullanmaz. Bir tek mermi bile sıkmaz.
İki… Türkiye, bölgede İsrail ile müttefik olmadan da var olabilir. Ancak İsrail için Türkiye ile müttefik olmak önemliden öte gereklidir. TÜRKİYE’NİN KONJONKTÜREL DEĞİL STRATEJİK MÜTTEFİKLİĞİ İSRAİL İÇİN MUTLAKA OLMASI İSTENENDİR.
***
O görüşmeden sonra Türkiye – İsrail arasındaki her türlü gerilimi kalıcı sonuçlar yaratan olarak görmedim. Bugün yaşananların, sıcaklığına rağmen bu düşüncem değişmemiştir. Dahası Rum tarafının, İsrail ve ABD için kendini Türkiye’ye alternatif bir stratejik müttefik görmesine gülerim.
