Önce amacınızı belirlersiniz… Amaç belirlendikten sonra, o amaca ulaşım yolunun netleşme aşamasına gelinir… Ve ardından da o yolculuğu hangi araçla yapacağınız…
***
Yakın sayılacak geçmişimizde bir gün arkadaşlarla toplumsal yaşamımızda çok önemli kabul ettiğimiz gündem başlıklarını değerlendiriyorduk. Amaç belliydi. O amaca ulaşmak için, araç kimliği yüklenilen isimler konuşuluyordu. İşin ilginç yanı, araç belirlenmiş ve ille de o aracın doğruluğu anlatılmaya çalışılıyordu. Susup dinlemiştim. Herkesin düşünceleri üç aşağı beş yukarı belli olmuştu. Benim suskunluğum fark edilince, “Sen ne diyorsun?” sorusu bana sorulmuştu. Soruya soruyla yanıt vermiştim.
“Bir değil, milyon bisiklet, bir motoru geçer mi?” Yüzlere anlamlı gülümsemeler kondu.
Mesaj alınmıştı.
***
İnsanları derinlikli düşünce kültürüne sahip değilse, şeklen benzerler arasında farklılığı kolay algılayamaz ya da ilk algılama, sorusuz sualsiz kabul edilir.
Bisiklet – motor örneğinde olduğu gibi tüm dört ayaklıları aynı algılayanlar da kaçınılmaz bir yanılgı yaşar.
Sağlıklı at ve eşeği yarıştırın, at eşeği geçer.
At ve eşeği aynı sanıp eşeğe binmeyi tercih edende, altındaki eşek finişe atın gerisinde vardığı için, eşeğiyle birlikte geçilmişlik hüznünü, moral çöküntüyü yaşar.
***
Dünyada hayatın her alanında yarış var. Beğenelim ya da beğenmeyelim yarışı yok sayamayız.
Kurallar adil konulduğu zaman, yarışın adil olması için de katılımcılar cinsiyetlerine, yaşlarına, kilolarına göre kategorize edilir. O kategorizeye göre de müsabaka ya da yarış gerçekleşir. Ancak bütün mesele seçme hakkı olunan yerde doğru, avantaj sağlayacak seçimi yapmaktır. Motora binerek yarışma şansınız varken bisiklete binerseniz yolun başında geçilmeyi kabul etmiş olursunuz.
Bunun başka adı yoktur.
***
Bizi yıllardır, bisiklete ya da bizim yaygın isimlendirmemizle velesbide bindirdiler.
Bisiklete bindirdiler, biz de canımızı yedik başarılı olmak için. Yanımızda motorlar vızır vızır geçip gitti, biz arkalarından baktık. Doğruya doğru motor seçeneğimiz uzun zamanlı olmadı da…
***
Benim ayağımın yerden kesildiği ilk aracım bisiklet oldu.
1965-1966’larda Lefkoşa’da bir kumaş mağazasında çalışmaya başlamıştı. Yabancılara ısmarlama takım elbise dikilirdi. Mağaza İplik Pazarı’nda terzi ise Polis Sokak’taydı. Mağaza ile terzi arasında getir-götür işi yapardım.
Göçmenköy’den Lefkoşa’ya otobüsle ulaşırdım. Haftalık otobüs ücreti beş şilindi. Haftalığım da yirmi beş şilin. O zaman mağaza sahibine usta derdik. İlk haftanın sonunda “Usta” otobüse kaç para verdiğimi Sordu. Ben de “Beş şilin” dedim.
“O zaman dükkan kapanınca istersen bisikletle git. Sabah da bisikletle gelirsin” dedi.
O teklife bayılmıştım. Akşamüzeri Göçmenköy’e bisikletle gittim. Sanki de dünyanın en son model aracını kullanıyordum.
Hoşuma gitti ama, hafta sonu bizim haftalık beş şilin azaldı. Bizim usta, otobüse ödediğim beş şilini bisiklete kira olarak kesti. O gün, çalışanla, patron, emekle, sermayenin farkını ilk anlayışım oldu.
Otobüsle gidip–gelme konforum yoktu. Kan ter içinde kalıyordum. Üstünden de beş şilin ödüyordum.
Söz bisiklet ve motordan açılınca aklıma geldi.
***
1972’de 65cc motor gücüne sahip Honda bir motosikletim oldu. Öğretmen Koleji’ne, Göçmenköy’den o motorcuğumla gider, gelirdim. Öğretmen olduktan sonra da 1980’li yıllara kadar o motorumu kullandım.
Bisikletle Girne Dağlarının zirvelerindeki St. Hilarion yolundaki Beyaz Ev’e çıkamazdım. Ancak motorcuğumla çıkmıştım. Beyaz Ev’e motorla çıktığım günü dün gibi anımsarım. Sanki de Ay’a ulaşmıştım.
Daha o zamandan doğru araçla hedefe daha hızlı ulaşılabileceğini algılamıştım. Çok sıradan, çok derin düşünce gerektirmeyen bir saptamaydı belki.. Ancak aradan geçen bunca yıla karşılık hala bazılarının milyon bisikletin bir motoru geçemeyeceğini bilmeyerek hareket ettiğini görünce hayret etmiyorum desem, yalan olur.
***
Bu yazı elbette “Bisiklet kullanmayın” yazısı değildir.
Ancak amacınız hedefe hızlı bir şekilde varmaksa elbette daha hızlı olanı tercih edecekseniz.
Aracını doğru seçemeyen, yarışta, hedefine önde varamaz.
