Yakın Doğu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi, Pazarlama Bölümünden, Araştırma Konusu Olabilecek Yeni Bir Çalışmaya İmza Atıldı.
Lefkoşa, Dereboyu Caddesi İle Bedrettin Demirel Caddesi Arasındaki Dönemsel Ve Bölgesel Farklılıklar Ortaya Çıkarıldı
Yakın Doğu Üniversitesi, 2017-2018 Güz dönemi Pazarlama Prensipleri / İlkeleri dersi alan öğrencilerin dönem ödevi olarak hazırladıkları çalışmalarında, başkent Lefkoşa’nın en gözde bölgesi olan Dereboyu Caddesi’nin dünü, bugünü ile birlikte gelişim sürecinde etken olan faktörlerin tespiti ortaya konuldu. Gerçekleşen çalışmada Dereboyu Caddesi ile Bedrettin Demirel Caddesi arasındaki dönemsel ve bölgesel farklılıklarda ortaya çıkmış oldu.
Pazarlama Bölümü Öğretim Görevlisi Ahmet Hamdi, Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğü’ne yaptığı açıklamaya göre, bölgenin hizmet sektöründe ve eğlence sektöründe sadece başkent Lefkoşa’da değil ülkemiz Kuzey Kıbrıs’ta lider olmasının temel nedenin geçmişte içinde bulundurduğu risklere ve risklerin doğurduğu fırsatlara bağlı olduğunu belirtti. Ayrıca yapılan açıklamada pazarlamanın temelinin risklerden ve fırsatlardan oluştuğuna dikkat çeken öğretim görevlisi Ahmet Hamdi, öğrencilerle birlikte elde ettikleri bulguları da paylaştı.
Elde Edilen Bulgulara göre ise;
Dereboyu Caddesi İle Bedrettin Demirel Caddesi Arasındaki Dönemsel ve Bölgesel Farklılıklar;
Bedrettin Demirel Caddesi 1950’li yıllarda Girne’ye giden tek yol olması ile birlikte kullanımı o dönemlerde çok yoğundu.Bunun sebebi ise, Girne plajlarının ünlü olmasına bağlı olarak başkent Lefkoşa’dan Girne’ye seyahat etmek isteyen vatandaşlar bu yolu kullanmaktaydı. O yıllarda Bedrettin Demirel Caddesi Dereboyu Caddesine göre daha pahalı ve ünlüydü. Dereboyu Caddesi kullanılmamakta ve yolu yoktu. Daha sonralarda toprak yolu oluşarak kullanıma açılan Dereboyu Caddesi aslında, ismi Mehmet Akif Ersoy Caddesi olarak geçmekteydi. Bu Caddeyi yol sonunda bulunan Birleşik Krallık (İngiliz) Elçiliği ise Shakespeare Avenue olarak kabul etmekte ve halen bu ismi ile kullanmaktadır.
Bedrettin Demirel Caddesi ise günümüze farklı farklı isimlerle gelmiştir. İlk olarak Birleşik Krallık egemenliğindeyken Hilarion olan ismi Girne yoluna çıkması ve Hilarion kalesine bağlanan tek yol olmasından kaynaklıydı. Ayrıca Cadde Girne’ye giden tek yol olmasından ve Girne kapısına bağlanmasından dolayı Girne Caddesi olmuştur. Girne Caddesi olarak anılmaya başlandıktan sonra ise Girne Kapısı ile isimlerinin karışıp adres karışıklıklarına sebebiyet vermesi nedeniyle üçüncü kez ismi değişerek İkinci Selim Caddesi olarak anılmaya başlanmıştır. Son olarak bu Cadde’ye 20 Temmuz 1974 yılında barış harekâtında adaya İkinci Ordu Kolordu Komutanı olarak çıkan Bedrettin Demirel’in ismi verilmiş ve günümüzde de bu isim kullanılmaya devam etmiştir.
- Dereboyu Caddesinin Gelişimine İlişkin Bulgular;
Dereboyu Caddesinde ilk yıllarda belirli ciddi risklerin bulunduğu kaçınılmaz gerçekti. Ancak var olan risklerin zaman içerisinde fırsata çevrilerek Dereboyu Caddesi bugünkü ihtişamını kazandı.
Açıklamada bahsedilen dönemin riskleri bugünün fırsatları ise şu şekilde gerçekleşti; Dereboyu Caddesinin ilk kullanılmaya başlanıldığı yıllarda bölge ‘Tabana’ ismi ile anılmakta idi. Taban olarak anılmasının sebebi ise Tabakhane (deri işleme yeri) olarak kullanılmasından dolayı idi.Cadde’de bulunan Tabakhaneler’den dolayı kirli kokular ve gazlar o bölgeye yayılmakta olduğu da belirtildi. Daha sonraki yıllarda Tabakhaneler Prion köyüne taşınarak bölgedeki kirli kokular ve çevre kirliliği uzaklaştırılmış olduğu da bilinmekteydi.O yıllarda tabakhaneler Dereboyu Caddesi üzerindeydi, çünkü Kanlı Dere buradan geçiyor ve deriyi işlemek için de ihtiyaç duyulan suya bu nokta da kolaylıkla ulaşılabilinirdi. Bu su ihtiyacı Kanlı Dereden kolayca sağlanıyordu. Dereboyu en ucuz bölgeydi ve Tabakhane’de çalışanların çoğu Dereboyu bölgesini satın almışlardı. Dereboyu’nun ucuz olmasının sebebi ise oradaki çevre kirliliğinden ve kirli kokulardan kaynaklıydı. Tabakhanelerde çalışan işçiler, çalıştıkları yerlere yakın olabilmek için evlerini bu bölgelere inşa etmişlerdi. Dereboyu bölgesinde hizmet pazarı ve eğlence pazarı oluşmadan önce oralarda vatandaşların yaşamaya başlamaları tespit edilmiştir. Zaman içerisinde tabakhaneler’in de oradan kaldırılması pazar oluşumunda büyük etken olmuştur. Konum olarak önemli bir bölgeydi çünkü Köşklüçiftlik hemen yanında bulunmaktaydı. Köşklüçiftliğin başkent Lefkoşa’nın elit bir bölgesi olması ve Dereboyu’nun arka bölgesinde elit kesimin gittiği bir golf sahasının bulunması Dereboyu’nun ünlenmesinde önemli bir etkendi. Bu önem ve bölgenin ucuz olmasından dolayı insanları Dereboyunda dükkan açmaya teşvik etmiştir. İlk olarak Toros büyük bir bina ile açılışını gerçekleştirdikten sonra Arasta bölgesinden ayrıldı.
Daha geniş bir yerde, daha büyük bir mağaza olmak için Dereboyu’nu tercih eden Toros, arsaların ucuz olması ve konumunun iyi olmasından yararlanıldığı tespit edildi. Hemen ardından ise Enişte Restoranın açılışı ise Kıbrıs’a Türkiye’den gelen birinin hazır yiyecek eksikliğini fark etmesi ile bu bölgeye Restoran açmaya karar vermesi ile gerçekleşti. Böylelikle Dereboyunda gelişmeler başlamış ve ünlü bir Cadde halini kazanmaya başlamıştır. Ardından Dereboyunda Pizza Pronto açılarak, bu sebeple Dereboyunda bir bir dükkânların açılması ile insanların sosyal bir yerlere gitme ihtiyacı ortaya çıkması ve insanların bu ihtiyacı fark etmesi ile ünlendiği ortadadır.
Abraham H. Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisinde olduğu gibi Dereboyunda da sosyal ortam ihtiyacı vardı. Bu ihtiyaçların fırsatlara çevrilmesi ile Dereboyu oluşmaya başlamıştır. Üniversitelerin de yeni açılmaya başlaması ve gençlerin gidecek bir yerleri olmamasından dolayı bölgeye olan talebi daha fazla artmıştır. Buraya açılan yerlerden dolayı eğlence pazarı ve hizmet pazarı olmuştur. İnsanları kolaylıkla bir yerden diğer yere geçmesi ve diğer etkenlerden kaynaklı ardı ardına Dükkânlar ve Eğlence yerleri karşılıklı açılmaya başlanmıştır. Karşılıklı açılan dükkânlarda diğer bir etkenler arasındadır. Şimdilerde de eğlence yerlerinin hatta Kafelerin burayı tercih etmesinin diğer bir sebebi gençlerin burada vakitlerini geçirmelerinden kaynaklıdır. Karşılıklı bulunan dükkânlar sebebi ile tercih de edilir. Lefkoşa’da ilk eğlence pazarı Dereboyu olmuştur. İlk açılan yere herkes gider eğer beğenilirse tutunur beğenilmez ise kapanır. Bu olay Dereboyunda geçerlidir (ör: Leman Kültürün bulunduğu yer ile Gloria arasındaki fark. Leman Kültür ilk popüler olmasına rağmen sonrasında düşüşe geçerek kapanmış, Gloria halen yıldız ürün olarak devam etmektedir).
Günümüzde Dereboyu Caddesi Liderliğini halen korumakla beraber, gelişmeye devam edildiğine de işaret edilerek bölgenin gelişimi gerçekleşirken Kıbrıs Türk kültürü ile harmanlaşan eğlence sektörünün meyvesi olduğuna işaret edildi.
