Yakın Doğu Üniversitesi Deprem ve Zemin Araştırma ve Değerlendirme Merkezi; ile Kurukamo A.Ş. arasında “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sismik Risk Haritasının, Birleşik Sensör Sistemi Kullanılarak Deprem Ön Kestirimi ile Güncellenmesi ” çalışmaları kapsamında protokol imzalandı.
Protokol Yakın Doğu Üniversitesi Deprem ve Zemin Araştırma ve Değerlendirme Merkezi (DEPZEM) Müdürü Prof. Dr. Cavit ATALAR ile Kurukamo A.Ş (KK) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sinan ÇAKMAK arasında imzalandı.
Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nden verilen bigiye göre, üniversite-sanayi işbirliği kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlere ilişkin Yakın Doğu Üniversitesi Deprem ve Zemin Araştırma ve Değerlendirme Merkezi (DEPZEM) ve Kurukamo A.Ş (KK) arasında tanımlanan amaçlar doğrultusunda ortak hareket etmelerinin kurallarını ve izlencesini oluşturmakta olduğu belirtildi.
Protokol imza töreninde bir konuşma yapan Yakın Doğu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Sümer Şahin bu protokolun üniversite-sanayi işbirliğine güzel bir emsal teşkil edecek faaliyetlere yol açmasını temenni etti. Ayrıca SANTEZ (sanayi) projelerine de vesile olmasını diledi. Hayırlı olsun dedi.
Yakın Doğu Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi işbirliğinde iki yıl önce Yakın Doğu Üniversitesinde bir deprem ölçüm istasyonu kurulmuştu. Yakın Doğu Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Kurukamu AŞ ve Japonya’dan Shinko Mühendislik işbirliğinde üç ay önce çalışmalar başlatılmış, bir ay önce Yakın Doğu Üniversitesinde ikinci bir ölçüm istasyonu kurulmuştur. İstasyona yerleştirilen ters radyo dalgası ölçüm cihazı adı verilen yeni cihaz, 100 kilometre yarıçapı alan içerisinde meydana gelen kaya sıkışması olaylarıyla ilgili bilgi verecek.
Sistem Bölgede Bir Deprem Olabileceğine Dair Bilgi Sağlıyor
Japonya’da geliştirilen ve 21 yıllık bir araştırma ve deneyimleme geçmişine sahip bu sistem, deprem oluşumundan önce bilinen veya gizli deprem kaynaklarında oluşan gerilimleri tespit ederek, bölgede bir deprem olabileceğine dair bilgi sağlamaktadır. Bu sistem 2011 yılından itibaren Türkiye’de olup, 2014 yılından itibaren de sistemin kapsamlı incelemelerine başlanmıştır. Japon işbirliği ile Türkiyeye kazandırılan bu sistemler üzerinde Kurukamu AŞ tarafından ARGE çalışmaları devam etmektedir.
Elektromanyetik Gürültü Sistemi 1995 yılı Büyük Kobe Depremi sonrasında Japonya’da yapılan kamuoyu araştırmalarında, deprem öncesinde en çok dikkat çeken anormalliğin radyo kanallarında yaşanan parazitlenme olduğu belirlenmiştir. Daha sonra, kayaçlar üzerinde yapılan gerginlik çalışmaları incelenmiştir. İncelemeler sonucunda deprem öncesi sıkışan yapıların bir elektriksel gürültü oluşturdukları ve bu gürültülerin atmosferde radyo sinyallerinde bozucu etki yarattıkları saptanmıştır. Sinyallerde oluşan bu bozulmaları ayırt ederek incelemek amacı ile ‘ters radyo dalgası yöntemi’ geliştirilmiştir.
DEPZEM ve KK, KKTC Sınırları İçinde Oluşabilecek Olası Deprem Zararlarının Azaltılmasına Yönelik Ortak Çalışacak
Protokol, DEPZEM ve KK ortaklığında, KKTC sınırları içinde oluşabilecek olası deprem zararlarının azaltılmasına yönelik olarak, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sismik Risk Haritasının, Birleşik Sensör Sistemi Kullanılarak Yapılacak Deprem Ön Kestirim Çalışmaları ile Güncellenmesi” konusunda DEPZEM in mevcut akademik bilgi birikimi ile diğer üniversitelerle işbirliği olanaklarının da kullanılarak çalışmalar yapılmasını öngörüyor.
Protokole imza koyan tarafların, ters radyo dalgası ölçüm cihazı ile KKTC sınırları içinde deprem zararlarının azaltılması amacıyla kamu yararına yapılacak çalışmalardaki kullanılabilirliğinin arttırılmasına yönelik ortak bilimsel amaçlı çalışmaların yapılabilmesi kapsamında karşılıklı olarak mutabık kalındığı belirtildi.
Deprem Önkestirimine Yönelik İstasyonlar Kurulacak
DEPZEM, deprem önkestirimine yönelik olarak KK tarafından sağlanacak ters radyo dalgası ölçüm cihazlarının Yakın Doğu Üniversite Kampüsü içine ve diğer uygun yerlere hem kendi hem de KK’ nin teknolojik altyapısını kullanarak kurulumu, çalıştırılması ve elde edilen verilerin değerlendirilmesi ve yorumlanması konularında ortak çalışmaların yapılabilmesinin sağlanması ve sürdürülmesidir.
Protokol ayrıca, tarafların birbirleri ile karşılıklı deprem önkestirimi ve deprem erken uyarı sistemleri konularında olmak üzere gelişen teknolojik yenilikler kapsamında geleceğe yönelik yapılacak Ar-Ge, tasarım, sistem entegrasyonu, sertifikasyonu, diğer ülkelere tanıtılması gibi rekabeti güçlendirme faaliyetleri kapsamında ulusal ve uluslararası fon programlarında proje geliştirme ve yürütme amaçlı ortak çalışma yapılabilmesinin sağlanması amaçlanıyor.