https://trthaberstatic.cdn.wp.trt.com.tr/resimler/1980000/rayli-tren-teknolojisi-getty-1981707.jpg
Çin manyetik raylı tren sisteminin ilk hız kovanı testlerini yaptı.
China Space News’in haberine göre, testler 14 Ocak’ta, Çin Havacılık-Uzay Bilimi ve Sanayisi Kurumunun (CASIC) ülkenin kuzeyindeki Şaanşi eyaletinin Datong şehrinde kurduğu hız kovanı tünelinde gerçekleştirildi.
Manyetik kaldırma teknolojisiyle süper iletken raylara temas etmeden hareket eden taşıma podları, üç test sürüşünde saatte 50 kilometre hıza kadar çıkarak her seferde 210 metre hareket etti.
Hava basıncının düşürülmesi için vakumlama işleminin yapılıp yapılmadı bilgisi verilmedi
CASIC yetkilileri, testlerde süper iletken manyetizmanın, elektrik sistemlerinin, yapay zeka güvenlik kontrollerinin, kablosuz iletişim cihazları ve sensörlerinin sorunsuz çalıştığı, böylece daha yüksek hızlardaki testlerin önünün açıldığını belirtti.
Yetkililer, testler sırasında hız kovanı tünelindeki hava basıncının düşürülmesi için vakumlama işleminin yapılıp yapılmadığına dair bilgi paylaşmadı.
CASIC’in Nisan 2022’de yapımına başladığı 2 kilometrelik hız kovanı tünelinde bir yıldan az süre içinde ilk testlerin tamamlanması dikkate değer ilerleme olarak değerlendiriliyor. Geçen yıl tünelin inşaatı devam ederken küçültülmüş ölçekteki bir pod ile deneme sürüşü yapıldığı bildirilmişti.
Datong’daki hız kovanı tünelinin gelecek yıllarda genişletilerek 60 kilometreye kadar çıkarılması ve saatte 1000 kilometre hıza ulaşabilen manyetik raylı trenlerin geliştirilmesi hedefleniyor.
Manyetik kaldırma teknolojisi, trenlerin raylara temas etmeden hareket etmesini sağlayarak normal ve yüksek hızlı trenlerdeki sürtünmeye bağlı aşınmayı önlerken, hız kovanı tünelleri de hava basıncının vakumla düşürülmesi sayesinde sürtünmeyi azaltarak trenlerin yüksek hızlara çıkılabilmesini sağlıyor.
Halen yüksek hızlı trenler en fazla 350-400 kilometre hıza çıkabiliyor. Manyetik raylı sistemlerin, altyapıda aşınma olmadan çok daha yüksek hızlara ulaşılabilmesini sağlayacağı öngörülüyor.
Fikir, ilk kez Elon Musk tarafından ortaya atılmıştı
Manyetik ray teknolojisini hız kovanı tünelleri ile taşımacılık alanında kullanma fikri, ilk kez SpaceX’in kurucusu Elon Musk tarafından ortaya atılmıştı. Musk, bu fikri hayata geçirebilmek için Boring Company adlı tünel açma şirketini kurmuştu.
Ardından Virgin Galactic’in kurucusu İngiliz iş insanı Richard Branson, Hyperloop One adlı şirketi kurarak bu alanda çalışmalara başlamıştı. Şirket, 2020’de manyetik raylarda saatte 172 kilometre hıza kadar çıkan podlarla ilk yolcu taşımacılığı testini gerçekleştirmişti.
Ancak her iki şirket de yüksek maliyetler ve teknik zorluklar nedeniyle son yıllarda projelerini rafa kaldırmış, Hyperloop One yolcu taşımacılığı projesinden vazgeçmiş, Boring Company de Los Angeles’ta hız kovanı inşa etmek için açtığı tüneli sonradan SpaceX çalışanları için otoparka çevirmişti.
Çin’in teknoloji kurumlarının ise geç girdikleri bu alanda daha ileri adımlar atmaya kararlı olduğu değerlendiriliyor.
Çin, halihazırda 42 bin kilometreyi aşan dünyanın en geniş hızlı tren ağına sahip bulunuyor. Hükümet, “kurşun treni” adı verilen hızlı trenlerin azami hızını 2025’e kadar saatte 400 kilometreye çıkarmayı hedefliyor.
