Yakın Doğu Üniversitesi Deneysel Araştırma Merkezi (DESAM) Hücre ve Kültür Laboratuarı’nda ilk kez düşme zamanı gelmiş süt dişlerinden elde edilen kök hücrelerin, vücutta kemik, kıkırdak, kas, sinir hücre ve dokularına dönüşebilme potansiyeline sahip olduğu ve bu kök hücrelerle kayıp dişlerin tedavisinin yapılabileceği belirlendi.
Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, “Poli Laktik Asit Bazlı Yapı İskelelerinin Süt Dişi Kök Hücrelerindeki Osteojenik İndüksiyonlarının Üç Boyutlu Değerlendirilmesi”projesi sonuçlarının uluslararası “Iranian Red Crescent Medical Journal” isimli tıp dergisinde yayınlandığı bildirildi.
İnterdisipliner olarak gerçekleştirilenprojede, Yakın Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Serap Çetiner ve Dr. Aylin İslam, DESAM Kurucu Üyelerinden Prof. Dr. Seda Vatansever ve Yakın Doğu Üniversitesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı’ndan Yrd. Doç. Dr. Emil Mammadov yer aldı.
Proje kapmasında, süt dişlerinden elde edilen kök hücrelerin 3D Laboratuarları’nda üretimleri gerçekleştirilen üç boyutlu yapı iskeleleri ile birlikte kullanımlarının incelendiği belirtildi.
Kaybedilen Dişlere Kök Hücre Yöntemiyle Tedavi Geliştiriliyor…
Prof. Dr. Seda Vatansever, Prof. Dr. Serap Çetiner ve Dr. Aylin İslam yaptıkları ortak açıklamalarında, ağız sağlığı sorunlarının dünya genelinde hızlı yayılımı ve bu duruma cevap niteliğinde; insan vücudunun doku hasarları karşısında, tamir (rejenerasyon) sağlanabileceği öngörülen biyolojik mekanizmalara ilginin arttığını ve Diş Hekimliği’ nde zarar gören dişlerin kendilerini tamir edebilme eğilimli tedavi arayışlarının başladığını belirttiler.
Ortak açıklamada, ek olarak düşme zamanı gelmiş, tıbbi atık olarak değerlendirilen süt dişlerinden elde edilen kök hücrelerin, yüksek / hızlı çoğalabilme kabiliyetleri ile çeşitli hücre tiplerine (kemik hücresi, kıkırdak hücresi, sinir hücresi vb.) farklılaşabilme potansiyellerine sahip oluşlarının; son yıllarda bu hücreleri gündeme getirdiği bildirildi.
Projenin bir diğer aşaması olan biyomedikal mühendislik aşamasında görev alan Yrd. Doç. Dr. Emil Mammadov ise,üç boyutlu (3D) yazıcılarda kullanılan teknolojiler ile yaratılan günümüz olanaklarının; hızlı bir şekilde Rejeneratif Diş Hekimliği Alanı’ na adapte edilerek, ağız-diş-yüz bölgesinde gerek görülen iyileşme için doku mühendisliği alanında kullanıma geçirildiği açıklanmasında bulundu.
Kök Hücrelerin Üç Boyutlu Üretilen Yapay Ortamda Hayatta Kalabildiği ve Kemik Hücrelerinde Farklılaşabildiği Görüntülendi
Proje kapsamında yer alan araştırmacılar tarafından çalışma sonuçlarında; ‘Yakın Doğu Üniversitesi içerisinde ilk kez DESAM Hücre ve Kültür Laboratuvarı’ ndaizolasyonlarını sağlamayı başarılan süt dişi kaynaklı kök hücrelerin; doku mühendisliği ile üretilmiş üç boyutlu yapı iskeleleri üzerinde hayatta kalabilme, iskele yüzeylerine yapışabilme, çoğalabilme ve bu üç boyutlu alanda kemikhücrelerine farklılaşabildikleri başarıyla gösterildi.
Doku mühendisliği alanı ile interdisipliner bir yaklaşım sergilenerek; diş dokularına uygun olarak üretilen üç boyutlu yapılar, elde edilen kök hücrelerin hücresel aktivitelerini ve bu hücrelerin birbirleri arası haberleşmelerini sağlayarak, hasar görmüş alanın doğal mikroçevresini taklit edebilen bir platform olarak rol oynadığı ifade edildi.
Süt dişi kaynaklı kök hücre ve üç boyutlu yapı iskele kombinasyonlarının kullanımlarının değerlendirildiği bu ilk projede, Doku Mühendisliği ve Rejeneratif Diş Hekimliği alanlarında ‘özellikle çekimi düşünülen sert doku kayıplı dişlerin geri dönüşümlerini sağlayarak hem çene kemiklerinde hem de dişlerin sinirlerinde meydana gelen harabiyetin doğal yollarla iyileştirilebileceği’ bir tedavi seçeneği olarakkullanabilecekleri vurgulandı.
Süt Dişi Kök Hücre Bankası’nınHayata Geçirileceği Sinyalleri Verildi
Düşme zamanı gelmiş süt dişlerinden elde edilen kök hücrelerin doku mühendisliği alanı ile kombine olarak kullanılarak, yakın gelecekte DESAM ile ortak işbirliği içerisinde projelendirilerek hayata geçirilmesi planlanan Süt Dişi Kök Hücre Bankası’ nın ilk temellerinin atılmış olduğu duyuruldu.