Nezihe Tekman’ın Araştırma Sonucuna Göre, AB Dahilindeki Beşyüz Milyon Tüketici, Haklarının Korunması İçin Yeni Bir Döneme Girmiş Olacak”
Yakın Doğu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğrt.görv. Nezihe Tekman’ın araştırması Temmuz 2017’de Uluslararası Tüketici Hukuku Birliği (International Association of Consumer Law) tarafından, bu sene 16.’si Brezilya’da düzenlenen, “Tüketici Hakları ve Ekonomik Gelişim” temalı konferansta sundu ve yayımlanacak 25. yıla özel sayıda yer almaya layık görüldü.
Nezihe Tekman’ın Araştırması 7 Kıta 23 Farklı Ülkeden Gelen Saygın Araştırmalar Arasında Seçildi
Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’ne açıklamalarda bulunan Nezihe Tekman; “bu yıl ki konferans üyeleri, tüm kıtalardan katılımcıların katkıları ve 23 farklı ülkeden (Arjantin, Avusturalya, Belçika, Brezilya, Kanada, Hırvatistan, Çin, Şili, Danimarka, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İsrail, İtalya, Japonya, Malezya, Hollanda, Portekiz, İspanya, Güney Afrika, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri) gelen saygın araştırmalar arasından seçildi. Her iki yılda bir farklı bir tema ile farklı bir kıtada yer alan konferans; tüm dünyada ki tüketici hukukçularını bir araya getiren tek platform olup, farklı ülkelerdeki tüketici haklarının korunması ile ilgili çalıştaylar düzenlemek ve tüketicilerin korunması ile bağlantılı değişik sektörlerde araştırmalarla ilgili bilgilendirmek ve yeni araştırmalara liderlik yapmak amaçları gütmektedir.”Dedi.
Araştırma , “Consumer Protection: Current Challengesand Perspectives” İsimli Kitabin İlk Bölümü Olarak Da Yayımlanmaya Layık Görüldü
Brezilya Tüketici Hukuku Dergisi (BrazilianJournal of Consumer Law),Uluslararası Tüketici Hukuku Birliği’nin kuruluşunun 25.yılına özel olarak bir sayı çıkartmış olup, Nezihe Tekman’ın araştırması Thomson Reuters tarafından basılan hakemli derginin yanı sıra, “Consumer Protection: Current Challengesand Perspectives” isimli kitabin ilk bölümü olarak da yayımlanmaya layık görülmüştür. (Bahsi geçen kitap 978-85-65862-26-4 ISBN numarası ile taranabilir.)
Tekman; “Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Baz Aldığı ‘Averaj’ Tüketici Artık Yerini ‘Mağdur’ Tüketiciye Bırakmalıdır.”
Nezihe Tekman, “Tüketici Hakları ve Ekonomik Gelişim” temalı konferansta sunduğu yayına ilişkin yaptığı açıklamada ise; “ Avrupa Birliği içpazarı beşyüz milyon tüketiciden oluşmaktadır. Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın (Treaty on theFunctioning of theEuropeanUnion) 169. Maddesi, diğer şeylerin yanı sıra, tüketici haklarının korunmasının en yüksek seviyede olması gerektiğini öngörmektedir. Bu amaca uygun hareket edebilmek adına, tüketicilerin değişen ve spesifik ihtiyaç ve beklentilerinin analiz edilip, tüketici haklarının korunması bu amaca göre düzenlenmelidir. Tüketiciler homojen bir grup oluşturmadıklarından dolayı, beşyüz milyon tüketicinin ihtiyaçları birbirinden farklılık göstermektedir. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (Court of Justice of theEuropeanUnion), emsal teşkil eden davalarında, ‘averaj’ tüketiciyi öngörerek, bu tarz tüketicilerin; ‘makul ölçüde bilgili, makul ölçüde gözlemci ve ihtiyatlı’ olduğu baz alınır. 2005 yılında, Hâksiz Ticari Uygulamalar Yönergesi (Unfair Commercial Practices Directive), 5(3) maddesiyle ‘mağdur tüketicileri zihinsel, fiziksel, yas veya safiyetlerinden dolayı’açık bir şekilde diğer tüketicilerden ayrım gösteren bir grup tüketici olarak tanıttı. Bu tanımlama, aktif katılımcı olan tüketici sayısı göz önüne alındığı zaman, kısıtlı bir açıklama olarak değerlendirilmesi gerekir. Tüketici mağduriyeti, dezavantajlı tüketiciler ve mağdur tüketiciler birbirinden farklı şekilde değerlendirilip analiz edilerek, Avrupa Birliği içerisinde tüm tüketicilere eşit şekilde yüksek seviyede koruma sağlanabilmesi için ayrı ayrı değerlendirilip analiz edilmesi gerekmektedir.
‘Averaj’ tüketicinin baz alınarak tüketicilere koruma sağlanması yüksek seviyedeki tüketici koruması için doğru bir yol olmamakla birlikte, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın ‘averaj’ tüketicilerden beklentisinin de yüksek ve gerçeklikten uzak olduğu söylenebilir.
Her tüketici, hayatlarının herhangi bir döneminde mağdur olabileceğinden dolayı, daha efektif korumaya ihtiyaç duymaktadırlar. Mağdur tüketicilerin, daha kapsamlı ve üye ülkeler (MemberStates) arasında birbiriyle tutarlı bir şekilde korunabilmesi, içtihat hukukunun yanısıra, Topluluk Müktesebatında (acquiscommunautaire) yapılacak gerekli düzenlemeler ve değişikliklerle sağlanabilir. Avrupa Birliği içerisinde, Avrupa Tüketicileri ile ilgili yapılan araştırmalarda, averaj tüketicinin iç pazarda düşünülenden ve/veya varsayıldığından çok daha az sayıda olduğu görülebilir. Bu sebeplerden dolayıdır ki, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın baz aldığı ‘averaj’ tüketici artık yerini ‘mağdur’ tüketiciye bırakmalıdır.
Tekman; “Araştırma, Haksız Ticari Uygulamalar Yönergesi Ve Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın İçtihat Davaları Temel Alınarak Yapıldı”.
Bu araştırmanın amacı, tüketici mağduriyetine olan duyarlılık ve farkındalığı artırarak gerekli olan hallerde Topluluk Müktesebatında bu tip tüketicilere gereken ve ihtiyaç duyulan korumayı sağlamaktır diyen Tekman, bu araştırmayı yaparken, Haksız Ticari Uygulamalar Yönergesi ve Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın içtihat davaları temel alınmıştır. Yapılacak olan değişiklik önerileri ve mağduriyeti değerlendirmek adına kullanılan kriterler Avrupa Adalet Divanı kararlarından yola çıkılarak hangi tüketicilerin mağdur, hangi tüketicilerin mağduriyet durumunda olduğu yorumlanmıştır.
Araştırmaya Göre, AB Dahilindeki Beşyüz Milyon Tüketici, Haklarının Korunması İçin Yeni Bir Döneme Girmiş Olacak
Nezihe Tekman’ın araştırmasının öngördüğü şekilde, baz alınan averaj tüketici yerini mağdur tüketiciye bırakması durumunda, AB dahilindeki beşyüz milyon tüketici, haklarının korunması için yeni bir döneme girmiş olacaklar.
