Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Pediatrik Kardiyoloji Uzmanlarından Prof. Dr. Canan Ayabakan, Doç. Dr. Selman Vefa Yıldırım, Yrd. Doç. Dr. Zeynep Cerit ve Anjiyografi Ekibi Tarafından, Doğuştan Kalp Hastalığı Bulunan Dört Yaşındaki Çocuk Hastaya, Hastalığının Seyri ile İlgili Takip ve Tedavi Planlaması için Anjiyo İşlemi Uygulandı.
Çocuk kardiyolojisi ve kalp damar cerrahisi uzmanlarının katıldığı konsey tarafından bulguları değerlendirilen hastanın, ameliyat yerine kapak yetersizliği nedeniyle düzenli kardiyolojik takibine karar verildi. Pediyatrik kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Canan Ayabakan konuyla ilgili açıklamasında, kalp kateterizasyonu ve anjiyografinin genellikle erişkinlerde yapılan bir işlem olarak bilindiğini, ancak çocuklarda da özellikle doğuştan kalp hastalıklarının tanı ve tedavisinde gerekli olabileceğini kaydetti.
Kalbinde delik ve kalp kapaklarında yetersizlik ile doğan 4 yaşındaki çocuk hastanın, doğduktan kısa bir süre sonra gerçekleştirilen pediyatrik muayenesi sırasında kalbinde üfürüm duyulması nedeniyle değerlendirilmek üzere çocuk kardiyoloğuna yönlendirildiğini ifade eden Prof. Dr. Canan Ayabakan, kalp ultrasonu (ekokardiyografi) sonrasında tıptaki adıyla “parsiyel atriyoventriküler septal defekt (AVSD), mitral yetersizlik” teşhisi konduğunu söyledi. AVSD’nin, kalbin orta bölgesindeki yapıların gelişmemesinden kaynaklanan bir kalp problemi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Canan Ayabakan, bu gelişim anomalisinin, kalp boşlukları arasında delik ve kalpte kan akışını düzenleyen kapaklarda yetersizlik ile kendini gösterdiğini söyledi.
Yorulma, morarma, büyüme geriliği veya sık akciğer enfeksiyonu geçirme gibi belirgin kardiyolojik şikayetleri bulunmayan çocuğun, kısa bir süre önce ailesi tarafından detaylı muayene ve tetkikler için Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’ne getirildiğini ifade eden Prof. Dr. Canan Ayabakan, pediyatrik kardiyoloji ve kalp damar cerrahisi uzmanlarınca yapılan değerlendirmeler sonucunda, ameliyat yerine kapak yetersizliği nedeniyle düzenli kardiyolojik takibine karar verildiğini kaydetti.
Prof. Dr. Canan Ayabakan; “Anjiyo, Her Yaştaki Çocuğa, Hatta Yenidoğanlara Dahi Uygulanabilir.”
Ekokardiyografi’nin yeterli bilgi vermediği ve/veya ameliyat planlanan hastalarda, tamamlayıcı olarak kateter-anjiografi de uygulandığını ifade eden Prof. Dr. Canan Ayabakan, anjiyonun her yaştaki çocuğa, hatta yenidoğanlara dahi yapılabildiğini, dört yaşındaki çocuğa da bu amaçla Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde Pediatrik Kardiyoloji uzmanlarınca anjiyo yapıldığını söyledi.
Doğuştan gelen kalp hastalıkları ve tetkik yöntemleri ile ilgili açıklamalarda da bulunan Prof. Dr. Canan Ayabakan şöyle devam etti; “Doğuştan kalp hastalıkları çok çeşitlidir. Bazı küçük kalp delikleri kendiliğinden kapanabilir. Bazıları ise hiç kapanmasa da çok küçük oldukları için ömür boyu ameliyat ihtiyacı olmayabilir. Kararın verilemediği sınırda olgularda ise hastanın ameliyata ihtiyacı olup olmadığının belirlenmesi için anjiyo yapmak gerekebilir. Anjiyoda yapılan basınç ölçümleri, akım hesapları sonucunda buna karar verilir. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde çocuk hastamıza yapılan anjiyo sonucunda bu ölçümler düşük bulunmuştur. Bulgular çocuk kardiyolojisi ve kalp damar cerrahisi uzmanlarının katıldığı toplantıda tartışılarak konsey yapılmış ve hastanın ameliyat ihtiyacı olmadığına karar verilmiştir.”
Prof. Dr. Canan Ayabakan; “Doğuştan Kalp Hastalıklarında Kateter-Anjiyo Yöntemi, Tedavi Aracı Olarak da Uygulanmaktadır.”
Çocuk hastanın kalp rahatsızlığının, ameliyat gereği bulunmayan küçük kalp deliği olmasına karşın, kapak yetersizliği nedeniyle takiplerine Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Pediatrik Kardiyoloji uzmanlarınca devam edileceğini söyleyen Prof. Dr. Canan Ayabakan, birçok doğuştan kalp hastalığı tedavisinin ise ameliyatla yapıldığının akılda tutulması gerektiğini de hatırlattı. Her hastalık için farklı tutumun gerekli olduğunu, takip ve tedavinin şekline ve zamanlamasına çocuk kardiyoloğunun karar vermesi gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Canan Ayabakan şöyle devam etti; “Kateter-anjiyo yöntemiyle tedavisi mümkün olan doğuştan kalp hastalıkları da olduğu akılda tutulmalıdır. Kapak ve damar darlıkları kateter sırasında balon ile genişletilebilmekte, bazı kalp delikleri ise kateter yardımıyla kapatılabilmektedir.
Hastamıza genel anestezi altında başarıyla uygulanan sağ ve sol kalp kateterizasyonu işlemi sonrası hastamız bir gün hastanede izlendikten sonra taburcu edilmiş ve normal hayatına dönmüştür.”
Doğuştan Kalp Hastalığı Nedir?
Doğumdan önce, gebeliğin ilk üç ayında bebeğin kalp gelişimi tamamlanır. Bu sırada oluşabilecek sorunlar kalbin normal gelişimini engelleyebilir, kalp odacıkları arasında delik oluşmasına, damarlarda veya kapaklarda darlıklara, yetersizliklere neden olabilir. Bazen kalp odacıklarının oluşumunda ve damar bağlantılarında daha karmaşık bozukluklar da görülebilir. Kalbin anne karnında normalden farklı gelişmesinden kaynaklanan ve doğuştan itibaren görülen bu hastalıklara Doğuştan (Konjenital) Kalp Hastalığı denir.
Atrioventriküler Septal Defekt Nedir?
Atrioventriküler septal defekt (AVSD) kalbin orta bölgesindeki yapıların gelişmemesinden kaynaklanan bir kalp problemidir. Bu gelişim anomalisi kalp boşlukları arasında delik ve kalpte kan akışını düzenleyen kapaklarda yetersizlik ile kendini gösterir.
Şekil 1. AVSD tipleri
A: Normal Kalp
B: Parsiyel AVSD (Çocuk hastada bulunan hastalık)
C: Komplet AVSD