Yakın Doğu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Görevlisi Sinem Yıldırım, kurak iklim özelliğine sahip olan ülkemizde yeşil çatı uygulamaları üzerine danışmanı Doç. Dr. Özge Özden Fuller ile birlikte bilimsel bir araştırma yürüttü.
Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğü’nden verilen bilgide, öğretim görevlisi Sinem Yıldırım’ın Peyzaj Mimarlığı Anabilim dalında yüksek lisans tez araştırması kapsamında yürüttüğü bilimsel çalışmada, yeşil çatı sistemleri ve faydaları üzerine literatür taraması yaparak, Kıbrıs’ta yarı kurak iklim koşullarında muhtemel yeşil çatı uygulamasının fizibilite analizi yürütüldüğü belirtildi.
Yürütülen çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, Kıbrıs’ın yarı kurak ikliminde çatı katmanları ve bitki örtüsü ile birlikte geniş yeşil çatı sisteminin kurulmasının metrekare başına yaklaşık 49 Euro’ya mal olabileceği öngörüldü. Yapılan çalışmada ayrıca, kentsel alanlardaki nüfusun sürekli olarak artmakta olduğu ve bilimsel verilere göre 2030 yılına kadar nüfusun % 61 seviyesine ulaşacağı tahmin edildiği vurgulandı.
Bilimsel yeşil çatı uygulamalarını araştırma çalışmasından elde edilen bulguların diğer Akdeniz iklimine sahip ülkelerde kullanılabilmesi adına bilimsel makaleye dönüştürerek Web of Science’ta ESCI kapsamında taranan International journal of Advanced and Applied Sciences dergisinde yayınlandığı kaydedildi.
Fizibilite Çalışmalarına Başlandı…
Fizibilite analizi için Yakın Doğu Üniversitesi bünyesinde tamamlanmak üzere olan otomobil fabrikasının yönetim binasının tercih edildiğini belirten Öğretim Görevlisi Sinem Yıldırım, öngörülen “Ekstensif” yeşil çatı tasarımında; 15 cm derinliğine sahip kuraklığa dayanıklı ve çok su istemeyen bakımı kolay etçil bitkilerin yer alacağı bitki büyütme tabakasının planlandığını söyledi. Yıldırım, “Su izolasyonundan, yağmur suyunu toplamaya kadar düşünülen bu sistem için çatıya %2 eğimin verilmesi de ayrıca hesaplanmıştır. Fizibilite analizi şeklinde yürütülmüş olan bu araştırma kapsamında 820 m²’lik bu alan için genel olarak katmanlarla çatı ağırlık yükü 60-240 kg / m²’dir” dedi. Öğretim Görevlisi Sinem Yıldırım’ın Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı Doç. Dr. Özge Özden Fuller’in danışmanlığında yürüttükleri çalışmada, Kıbrıs’ın yarı kurak ikliminde çatı katmanları ve bitki örtüsü ile birlikte geniş yeşil çatı sisteminin kurulmasının metrekare başına yaklaşık 49 Euro’ya mal olabileceği öngörüldü.
Yeşil Çatı Sistemlerinde Bünyesinde Su Biriktiren Scullent Bitkiler Büyütülecek
Yeşil çatı su yalıtım membranı üzerine dikilmiş kısmen veya tamamen bitki örtüsü ve yetiştirme ortamı ile kaplı bir bina çatısıdır. 2 tip yeşil çatı vardır. Bunlar; düşük yoğunluklu (extensive) ve yüksek yoğunluklu (intensive) çatılardır. Düşük yoğunluklu çatılar 2 cm ile 12.7 cm derinliği arasında değişen yüzeysel yani derin olmayan ve daha az bakım isteyen yeşil çatı tipidir. Yüksek yoğunluklu çatılar ise minimum 12.8 cm derinliği ile daha fazla bitki çeşitliliğine destek olan ancak ağır ve daha fazla bakım isteyen yeşil çatılardır.
Biktilendirilmiş Yeşil Çatı Sistemlerinin Sürdürülebilir Kent Yaşamına Faydaları…
Yeşil çatı sistemlerinin sürdürülebilir kent yaşamında birçok faydası olduğunu, uluslararası araştırmacılar tarafından da tasdiklendiğini vurgulayan Sinem Yıldırım, tasarım, yağmur suyu yönetimini, binaların soğutulmasını ve izolasyonunu sağlamakta, şehir ısı adasının azaltılmasına ve ayrıca sürdürülebilir kentsel çevreye katkıda bulunmak için ekosistemin işleyişine yardımcı olduğunu söyledi. Bu çatıların büyük kentlerdeki temiz havaya da katkısı olduğundan halk sağlığı açısından da önem arz ettiğini dile getiren Yıldırım, ayrıca vahşi yaşam nüfus hareketlerini de kolaylaştırıp, nadir türler için sığınak görevi yapmakta olduklarını da belirtti. Peyzaj Mimarlığı alanında önemli kentsel tasarımlardan olan yeşil çatılar işlevsel özellikleri yanı sıra, estetik bir özelliğe de sahiptirler. Yeşil çatı sistemleri özellikle Almanya, İsviçre, İngiltere, Amerika gibi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılmaktadır, hatta bazı ülkelerde devlet yönetim binalarında bile yer aldığı biliniyor.
Çalışma Uluslararası İleri ve Uygulamalı Bilimler Dergisinde Yayımlandı
Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacıları, yürütmüş oldukları bilimsel yeşil çatı uygulamaları araştırmasını, çalışmanın uluslararası seviyede duyurulabilmesi ve elde edilen bulguların diğer Akdeniz iklimine sahip ülkelerde kullanılabilmesi adına bilimsel makaleye dönüştürerek Web of Science’ta ESCI kapsamında taranan “International journal of Advanced and Applied Sciences” dergisinde “Vejetasyonun pozitif etkileri: Akdeniz İklimi İçin Ekstensif Yeşil Çatılar Ve Biyoçeşitlilik”başlığıyla yayımlandı. Böylece, Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacılarının yürütmüş olduğu bu çalışma dünya literatüründe yer almış olacak.
Projeye NEU Design ile Girne Üniversitesi de Katkı Koydu
Doç. Dr. Özge Özden Fuller, çalışmanın tasarım aşamasında, araştırmaya katkı koyan NEU Design’a, Girne Üniversitesi ile Yakın Doğu Üniversitesi Mimar ve Peyzaj Mimarı akademisyenlerine, yerel inşaat şirketlerine katkılarından ötürü de teşekkür etti.
