M çiçeği salgını kontrol altına alınabilir ve durdurulabilir

Ghebreyesus, DSÖ üyesi ülkelerin M çiçeği virüsüyle (mpox) ilgili bilgilendirildiği toplantının açılışında konuştu.

2022’de küresel M çiçeği salgınının başlamasının ardından DSÖ’ye 100 binden fazla doğrulanmış vaka bildirildiğini söyleyen Ghebreyesus, Afrika’da M çiçeği vakalarında benzeri görülmemiş bir artış yaşandığını bildirdi.

Ghebreyesus, “Bulaşma artık Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde yoğunlaşıyor ve 2024’te bildirilen vakaların yüzde 90’ı burada. Sadece bu yıl 575 ölüm de dahil 16 binden fazla şüpheli vaka görüldü.” diye konuştu.

“klad 1b” türünün hızla yayılması nedeniyle M çiçeği virüsünü “uluslararası öneme sahip halk sağlığı acil durumu” olarak ilan ettiğini hatırlatan Ghebreyesus, geçen ay daha önce vaka bildirilmeyen ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne komşu Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda’nın yanı sıra Tayland ve İsveç’ten “klad 1b” türü vakaların bildirildiği ifade etti.

Küresel M çiçeği virüsü Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı

Ghebreyesus, DSÖ ve ortaklarının koordineli küresel, bölgesel ve ulusal çabalar yoluyla M çiçeği salgınını durdurmak için “Küresel M çiçeği virüsü Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı” geliştirdiğini kaydederek, “Plan, kapsamlı gözetim ve müdahale stratejilerinin uygulanmasına, araştırmanın ilerletilmesine ve tıbbi karşı önlemlere eşit erişimin sağlanmasına, zoonotik bulaşmanın en aza indirilmesine ve toplulukların salgın önleme ile kontrolüne aktif olarak katılmalarının sağlanmasına odaklanıyor.” ifadelerini kullandı.

Virüse karşı hazırlıklı olmak ve müdahalenin temel alanlarında koordinasyonu geliştirmek için çok çeşitli uluslararası, bölgesel, ulusal ve yerel ortaklarla çalıştıklarına işaret eden Ghebreyesus, DSÖ Afrika Bölge Ofisinin, en fazla ihtiyacı olduğu Afrika Bölgesi’nde, Afrika Birliği Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Africa CDC) ile işbirliği içinde M çiçeği müdahale çabalarının koordinasyonuna ortaklaşa öncülük edeceğini kaydetti.

Ghebreyesus, “Yeni M çiçeği salgını kontrol altına alınabilir ve durdurulabilir. Bunu yapmak için uluslararası kuruluşlar, ulusal ve yerel ortaklar, sivil toplum kuruluşları, araştırmacılar, üreticiler ve üye ülkeler arasında koordineli bir eylem gerekir.” değerlendirmesinde bulundu.

M çiçeği virüsü

M çiçeği virüsü, fareler ve sincaplar gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuş bireylerden bulaşıyor. Virüsün neden olduğu vücut döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaştığı giysi, çarşaf, havlu ve benzeri eşyaları kullanmak ve vücut sıvılarıyla temas etmek en önemli bulaş nedenleri arasında yer alıyor.

İlk belirtiler virüsü kaptıktan sonraki 5 ila 21 günde ortaya çıkabiliyor. Virüs genelde yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklara neden oluyor.

Özel bir tedavi yöntemi olmayan hastalığın tedavisi antiviral ilaçlarla yapılıyor. Vakaların büyük kısmı hastalığı hafif geçiriyor ve birkaç hafta içinde sağlığına kavuşuyor.

DSÖ, “maymun çiçeği hastalığı (Monkeypox)” ismini, 2022’de ırkçılık ve ayrımcılık kaygısıyla “mpox” olarak değiştirmişti.