Sudan, 2023 yılının Nisan ayından bu yana iç savaşın pençesinde. Sudan Silahlı Kuvvetleri ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki iktidar mücadelesi, başkent Hartum başta olmak üzere ülkenin birçok bölgesini savaş alanına çevirdi. İç savaş, yalnızca askeri dengeleri değil, ülkenin sosyo-ekonomik yapısını ve insani koşullarını da ağır şekilde etkiledi. Yaklaşık 9 milyon insan yerinden edilirken, milyonlarca kişi temel ihtiyaçlara erişimde büyük zorluklar yaşadı.
Son olarak, Sudan ordusu geçtiğimiz günlerde başkent Hartum’da kontrolü yeniden sağladı.
Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Merkez Bankası gibi kritik noktaların ordu tarafından ele geçirilmesi, iç savaşın seyrini değiştirecek bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Peki, bu gelişme Sudan’daki savaşın geleceği açısından ne anlama geliyor?
Hartum 23 ay sonra yeniden ordunun kontrolünde
Hartum’un ordu tarafından geri alınması, yalnızca bir askeri zafer olarak değil, aynı zamanda Sudan iç savaşının kritik bir evresi olarak değerlendiriliyor. Ordu, Hartum’u kaybettikten sonra uzun bir süre savunmada kalmış, hava bombardımanı ve stratejik noktalara yönelik saldırılarla güç toplamaya çalışmıştı.
Ancak son aylarda, özellikle lojistik destek ve uluslararası diplomatik girişimlerin de etkisiyle, Sudan Silahlı Kuvvetleri başkente yönelik operasyonlarını artırdı.
Yabancı kaynaklara göre, ordu Hartum’un kontrolünü sağlarken, HDK’nın bazı bölgelerden savaşmadan çekildiği belirtiliyor. İngiliz Financial Times, HDK’nın çekilmesini “yeniden mevzilenme ve ileride saldırılar düzenlemek için bir fırsat yaratma” olarak değerlendirirken, The Times gazetesi ise “Sudan ordusunun, HDK’nın lojistik hatlarını keserek onları geri çekilmeye zorladığını” belirtiyor.
(1).jpg)
Bu gelişme, askeri strateji açısından önemli olsa da, ülkenin tamamında barışın sağlanması için yeterli değil. Hartum’un kontrol altına alınması, orduya büyük bir avantaj sağlasa da, Sudan genelinde çatışmalar devam ediyor ve HDK’nın güçlü olduğu batı bölgelerinde savaşın süreceği öngörülüyor.
HDK’nın yenilgisi: Yeniden mevzilenme mi?
Hartum’dan çekilen HDK’nın Sudan’ın batısına yöneldiği ve özellikle Darfur bölgesinde daha güçlü bir konum elde etmeye çalıştığı bildiriliyor. The Guardian Gazetesi, HDK’nın Darfur’daki kabileler ve yerel milislerle ittifaklarını güçlendirdiğini ve “toparlanarak ilerleyen aylarda yeni saldırılar yapabileceğini” aktarıyor.
Bu durum, Sudan’daki çatışmaların farklı bir aşamaya geçtiğini gösteriyor.
Ordu başkentte kontrolü sağlarken, HDK ülkenin farklı noktalarında mevzilerini güçlendirmeye odaklanmış durumda. Özellikle güney bölgelerdeki doğal kaynakların ve ticaret yollarının kontrolü, taraflar arasındaki mücadelenin yönünü belirleyecek faktörlerden biri olacak.
Sonuç olarak Hartum’un ordu tarafından kontrol altına alınması, Sudan iç savaşında bir dönüm noktası olsa da, bu gelişme tek başına savaşın sona erdiği anlamına gelmiyor. HDK’nın Darfur başta olmak üzere ülkenin batısında yeniden örgütlenmesi ve uluslararası güç dengelerinin belirsizliği, Sudan’ın yakın gelecekte daha fazla çatışmaya sahne olabileceğini gösteriyor.
Öte yandan, uluslararası toplumun Sudan krizine daha fazla odaklanması ve tarafları diplomatik bir çözüme zorlaması büyük önem taşıyor.
Öte yandan önümüzdeki süreçte, taraflar arasındaki askeri çatışmaların yanı sıra diplomatik girişimlerin de belirleyici olacağı bir döneme giriliyor. Uzmanlara göre, Hartum’un geri alınması, ordunun elini güçlendirse de, Sudan’ın genelinde kalıcı bir çözüm için çok daha kapsamlı adımlara ihtiyaç duyuluyor.
Sudan’daki mevcut durum ve insani kriz
Sudan’daki savaş, milyonlarca insanı insani yardıma muhtaç hale getirdi. Sudan’da yaklaşık 9 milyon insan ülke içinde yerinden edilirken, 3,5 milyon kişi komşu ülkelere sığınmak zorunda kaldı.
Hartum’daki çatışmaların azalması, kısa vadede şehirde yaşayan siviller için bir rahatlama sağlasa da, temel hizmetlerin eksikliği ve altyapının yıkımı nedeniyle halk büyük zorluklar yaşamaya devam ediyor.
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı kuruluşlar, Sudan’da açlık krizinin derinleştiğini ve insani yardımların yetersiz kaldığını bildiriyor. Özellikle batı Sudan’da gıda kıtlığı ve tıbbi malzeme eksikliği kritik seviyeye ulaşmış durumda.
Kaynak : TRT HABER
