Güneyin resmi haber ajansı olan Kıbrıs Haber Ajansı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin mülkiyetle ilgli son kararını şöyle verdi :
AİHM’den yeni Maraş kararı
Kıbrıs Haber Ajansı -Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Maraş’ta mülk sahibi olan K.V. Mediterranean Tours Limited’e 18 bin Euro tazminat ödenmesine hükmetti. Mahkeme, salı günü açıkladığı kararda, mülkiyetin barışçıl şekilde kullanılmasına ilişkin Protokol No. 1’in 1. maddesinin ihlâl edildiğine, Türkiye’nin başvuran şirkete 7 bin Euro manevi tazminat ve 11 bin Euro yargılama giderleri ödemesine karar verdi. Mahkeme, maddi tazminat konusunun ise henüz karara bağlanmaya hazır olmadığına ve daha sonra ele alınmasına, 5’e karşı 2 oyla karar verdi.
Dava sürecinde şirket, Maraş’ta bulunan ve 1974’ten sonra kullanıma kapatılan bir bina kompleksinin sahibi olduğunu belirtti. Şirket, Temmuz 2010’da “Taşınmaz Mal Komisyonuna” başvurarak mülkünü kullanamadığı gerekçesiyle tazminat, mülkün iadesi, manevi tazminat, yasal faiz ve masrafların karşılanmasını talep etti. Komisyona yapılan başvurudan sonuç alamayan şirket, yerel hukuk yollarını tükettikten sonra Türkiye aleyhine AİHM’ye başvurdu.
AİHM tarafından yayınlanan basın bülteninde, başvuran şirketin mülkiyet iddiasını destekleyen resmî belgelerin sunulduğu ve şirketin başvuruda yasal malik olarak değerlendirildiği vurgulandı.
Mahkeme, davada esas olarak “Taşınmaz Mal Komisyonunun” Kıbrıslı Rumların mülkiyetle ilgili tazminat taleplerini değerlendirecek etkin bir hukuk yolu olup olmadığını ve dini bir vakıf olan Evkaf’ın komisyon sürecine katılımını, ayrıca Taşınmaz Mal Komisyonu kararlarına itiraz merci olan Yüksek İdare Mahkemesinin tarafsızlığıyla ilgili iddiaları inceledi.
AİHM, genel olarak Komisyonun bugüne kadar tazminat taleplerini değerlendirme konusunda ilerleme kaydettiğine, tazminat, değişim ve iade gibi farklı çözüm yolları sunduğuna işaret ederek bu yöndeki çabaları olumlu bulduğunu belirtti. Ancak bu davada, sürecin uzamasından büyük ölçüde Komisyonun pasif tutumunun KKTC makamların belge hazırlama ve delil toplamadaki gecikmelerinin sorumlu olduğu, ayrıca Komisyonun başvuruyu yeterince özenli, hızlı ve tutarlı biçimde incelemediği yönünde görüş bildirdi.
Mahkeme, 46. madde kapsamında, Komisyonun işlemlerinin hızlandırılması ve gecikmelerin giderilmesi için uzun vadeli ve istikrarlı çabaların sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.
Evkaf İdaresinin davaya müdahil olmasına ilişkin şirketin iddialarını ise delil yetersizliği nedeniyle reddetti. Mahkeme, Evkaf’ın davada hak iddia etmesinin adil yargılanma ilkesine uygun olduğunu, şirketin de Evkaf’ın bu iddiasına karşı çıkma olanağı bulunduğunu kaydetti. Komisyonun mülkiyeti doğrudan Evkaf’a devretmediği, başvurucu şirkete de bu süreçte haklarını savunma fırsatı verildiği belirtildi.
Kararda, Türk yargıç Yüksel ve Macar yargıç Paczolay’ın kısmi muhalefet şerhi koyduğu aktarıldı. Her iki yargıç, ihlâl kararının esasen usule ilişkin olduğunu, şirketin başvurusu hâlâ Komisyon önünde beklemede olduğundan, Yoannu kararında olduğu gibi etkin bir çözüm için sürecin tamamlanmasının beklenmesi gerektiği görüşünü dile getirdi.
