Yüz kilometre laf bir milimetre işten kıymetli değildir. Hatice değil, netice önemlidir.. Kısacası icraat demek, laf değil, verimli iş yapmak değildir.
1974’e kadar Kıbrıslı Türkler olarak turizmi tanımıyor ve bilmiyorduk.1974 sonrası Kuzeyde kalan otelleri işletecek bilgi birikimimiz yoktu. O günün koşullarında otellere talip olan Kıbrıslı Türk girişimci de yoktu. Doğruya doğru, iş insanlarımızın ölçeği de küçüktü.
Turizm İşletmeleri, Kamu İktisadi Kuruluşu modeliyle kuruldu. Türkiye Çağlar Yasal’ı bize yardımcı olsun diye gönderdi. Yardımcı olmak için gönderileni Turizm Bakanı yaptık.
Yavaş yavaş da olsa öğrendik. Sosyal medya öncesi, uzun süre turistik yatak kapasitemiz, önemli tur operatörlerinin, yıllık dergilerine girecek düzeyde değildi.
***
Sonunda kişisel kapasitesi iyi olan girişimcilerimiz turizmi hızla öğrendi.
Turizmi sadece otellerde hizmet vermek için öğrenemezsiniz. Turizmde pazarlamayı bilmezseniz, ekonomik sürdürülebilirlikle turizm yapamazsınız.
En baştan, turizmde, pazarlama turizmcilere kaldı.
1974’ün üzerinden 51 sene geçti, KUZEY KIBRISIN, TURİZM MASTER PLANI, TURİZM POLİTİKASI OL-MA-DIIIIII…
Oldu diyenler bir değil yarım adım öne çıksın da görelim.
***
Casinolar turistik işletmelerin, otellerin, konuklar için bir etkinlik türü olabilir. Yararlı olacağına inanmasa, Rum tarafı da casino açar mıydı?
Casinoların otelciliğimizdeki yeri bu yazımın sınırları dışındadır. Ancak casinolar, turizmde AYIPLARI ÖRTMEKTEDİR.
Casinolar, deneme amaçlı, bir ay değil, 15 gün kapatılsın. Kapatılsın ki casinoların olmazsa neler olacağı görülsün..
Doğru dürüst bir turizm politikası olsa, bir otelin ayakta durup gelişimini sürdürmesi için casinoya gereksinimi olmaz.
***
Acı ama gerçek, devletin turizmdeki kurumsal yapısı, turizmcinin derdine çare üretme becerisinden yoksundur.
Bakanlığın sınırlı tanıtım bütçesinin verimli kullanılmadığı da ortada. Tanıtım sonuçlarıyla, yani o tanıtım sonrası gelen turist sayısıyla ölçülür.
Hade bakanlık, tanıtım için para harcanan yerlerden ne kadar turist geldiğini açıklasın…
***
Kıbrıs Türk Otelciler Birliği (KITOB) Başkanı Dimağ Çağıner, çekirdekten turizmcidir. Kız kardeşi İçim Çağıner Kavuklu’yla, rahmetli babaları Ünal Çağıner’den vizyon sahibi olmayı, sorunlara teslim olmamayı öğrendiler.
***
Dimağ Çağıner, sosyal medyada uzun değil, 180 kelimelik bir açıklama yaptı.
Doğruları söyledi. Okuyunca kendi kendime, “ Dimağ Çağıner’i de onuncu köye mi yollayacaklar?” sorusu geçti.
Açıklamasını aynen yazıma alıyorum ki, köşe yazılarım arşivine göz atanlar her zaman için kolayca ulaşsın:
“Turizm kötü gidiyor, ne yazık ki pandemi döneminden çok daha kötü bir durumdayız. Pandemide giderler azaltılmış, uyku moduna geçmiştik ve en önemlisi, faizler %9-13 aralığındaydı ve enflasyon yoktu. Neredeyse 3000 TL ile ay geçinebilir durumdaydık.
Şimdi hem iş yok, hem de full kapasite açığız ve maalesef girdi maliyetleri de kontrolsüz artmış durumda. Pazarlama ve ulaşım her zaman sorun olmuştur bu ülkede ama bir şekilde çözülmese de yaşayacak kadar çözümler yaratılmıştı. Pazarlamada eskiye göre iyi durumdayız, ADA KIBRIS çok başarılı ama etkisi sahada yok.
Sahada etkisi olmamasının en büyük nedeni, satılabilir ve rekabet edebilir hizmet üretme şansımızın ortadan kalkmasıdır.
Bu saatten sonra tüm gücümüzü maliyetleri düşürmek için çalışma yapmaya ayırmamız gerekiyor; yoksa kısa ve orta vadede turizmi kalıcı olarak kaybetme durumu ile karşı karşıya kalacağız.
Boş popülist konuşmalar artık sıkıyor; hem hükümet hem de muhalefetin söylemleri maalesef karın doyurmuyor, çünkü hiçbirisi gerçek ve uygulanabilir değil.
Çözüm, bu ülkenin yetiştirdiği vatansever ekonomist, bürokrat ve turizmcisinin bilim ışığında çizeceği yeni yoldadır. Bu sayede en azından neyi beklediğimizi bileceğiz, çünkü şu anki bekleyiş boş. Çözüm kendi içimizde, ama akıl ile hareket edersek çözüme ulaşırız.”
