Dört torunumdan ikisi 11 yaşındaki Alen ve 9 yaşındaki Zara ile önceki gün arabada turluyoruz.
Etrafı gözlerken sorgulamalarına bayılırım.
Genelde de, nereye varacaklarını öğrenmek için karışmadan diyaloglarını dinlerim.
Dünkü turlamamızda Zara, Türkiye Cumhuriyeti ve KKTC bayraklarının yan yana asılı olduğunu görüp, ‘Türkiye’de de KKTC Bayrakları asılır mı?’ diye sordu.
Alen, tek sözcükle ‘Hayır’ yanıtını verdikten sonra aralarında şu iletişim gerçekleşti.
Zara- Bizim bayrağımız olduğuna göre neden Türk bayrağı da asıyoruz?
Alen- Türkiye bize çok yardım ettiği için.
Zara- Bence bizi kurtardığı için.
Alen- Burada Türk askerleri olduğu için.
Zara- Bence Atatürk yüzünden. Atatürk hem Türkiye’nin hem bizim Atatürk’ümüz. Türk bayrağı da Atatürk’ün bayrağı olduğu için, biz de kullanıyoruz, bayrak direklerine asıyoruz.
***
Doğruya doğru, kısa bir diyalog içinde, çocuk masumiyetiyle sorgulamaları hoşuma gitti.
İngiliz sömürge döneminde adada kullanılan tek bayrak Birleşik Krallık bayrağıydı.
Okullardaki törenlerde de Tanrı Kraliçeyi korusun marşı okunurdu.
Ben yetişmedim ama, Kıbrıslı Türklerin, Türk bayrağını görmek için 1925’ten başlayarak adada var olan Türk Konsolosluğu binasının önüne gittiğini dinlerdim.
Türk bayrağının yasak olduğu dönemde Türk öğretmenler, Türk Bayrağı resmi çizip, öğrencilere gösterirdi.
1950’lerin sonlarından başlayarak, özellikle 1963 sonrası gençler ve mücahitler kollarına ısıtılmış iğne ucuyla, dövmeyle kalıcı Türk Bayrağı yapıyordu.
***
1960 Kıbrıs Cumhuriyeti kurulduğu zaman.
Kıbrıslı Türk İsmet Vehit Güney’in çizdiği Kıbrıs Bayrağı, Cumhuriyet’in bayrağı oldu. Beraberinde Kıbrıslı Türklerin, Türk Bayrağını, Kıbrıslı Rumların Yunan Bayrağını kullanması da yasal hale getirildi.
Gerçek olan Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Türk ve Yunan bayraklarının gölgesinde kaldığıdır.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin uluslararası tanınmışlığına rağmen, Güney Kıbrıs’ta Yunan Bayrağı, özellikle devlet dairelerinin dışında Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağından çok daha yaygın kullanılmaktadır.
Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasasında, Türkiye’deki ulusal bayramlar Kıbrıslı Türkler, Yunanistan’daki ulusal bayramlar da Kıbrıslı Rumlar için ulusal bayram olarak belirlendi.
***
15 Kasım 1983’te KKTC ilan edilene kadar Kuzey Kıbrıs’ta tek kullanılan bayrak Türk Bayrağı olmuştur.
KKTC ilan edildikten sonra Türk ve KKTC Bayrağı birlikte asılmaya, gönderlere çekilmeye başladı.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi dediğimiz Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği’ne üye olmasından sonra, Kuzeyde, Türk Bayrağı, KKTC Bayrağı, Güneyde, Yunan Bayrağı, Kıbrıs Cumhuriyeti Bayrağı ve Avrupa Birliği Bayrağı, toplam beş bayrak kullanılır oldu.
Buna İngiliz Üsler Bölgesindeki Birleşik Krallık Bayrağı ve Barış Gücü’nün kullandığı Birleşmiş Milletler Bayrağını eklersek, Kıbrıs adasında yedi bayrakla buluşuruz.
***
Ulusal Marşa gelince… Kıbrıs Cumhuriyeti kurulurken, Cumhuriyetin bayrağı olması düşünüldü ama Cumhuriyetin, ulusal ya da bağımsızlık marşı olması düşünülmedi. Belki düşünüldü ama, uygulama yönünde en baştan adım atılmadı.
Törenlerde Kıbrıslı Türkler, İstiklal Marşını, Kıbrıslı Rumlar ise Yunan Ulusal Marşını kullanıyor. Pek çok yabancı, büyükelçilik mensupları dahil uluslararası tanınmış, BM ve AB dahil pek çok uluslararası kuruluşa üye olan Kıbrıs Rum Yönetiminin (Kıbrıs Cumhuriyeti) ulusal marşı olmadığını bilmiyor.
***
Alen ve Zara’nın dün kulak misafiri olduğum diyaloğu, bu satırları yazmama neden oldu.
