16 Ağustos 1960’ta Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumların ortaklığı temelinde kurulan, ilan edilen ya da Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlara ARMAĞAN EDİLEN Kıbrıs Cumhuriyeti, 65 yaşında.
16 Ağustos 1960, resmen kuruluş tarihi.
O tarihte Kıbrıs Türk Kuvvetler Alayı ve Kıbrıs Yunan Kuvvetleri Alayı’nın aday ayak basığı gün aynı zamanda.
11 Temmuz 1963’e kadar Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlık günü 16 Ağustos 1960’tı… 11 Temmuz 1963’te sessiz sedasız bir Bakanlar Kurulu kararıyla 1 Ekim olarak değiştirildi.
Değişimin gerçek nedeni bilinmiyor.
Çünkü gerçek neden Makarios’un aklında saklıydı.
Makarios, katıksız bir ENOSİS’çiydi.
Kıbrıs Cumhuriyeti anlaşmasına Dr. Küçük’le imza koyarken de isteksizdi. İmzalaması için yapılan baskılarla ilgili, doğruluğu kesin olmayan adı üstünde rivayetler var.
Bana göre Makarios’un Magalo İdea sadakati için Türk askerinin yasal bir güç olarak adaya gelmesi, bir felaket, altına imza attığı Kıbrıs Cumhuriyeti, anlaşması ise kendi vicdanına bir ihanetti.
16 Ağustos’un bağımsızlık günü olarak kutlanması demek, Türk askerinin adaya ayak basmasını kutlamak demekti de bir anlamda.
Bu nedenle de 16 Ağustos’un 1 Ekim olarak değiştirilmesini sağladı.
Bir ülkenin bağımsızlık gününün değişmesinin bir başka örneği yok herhalde.
***
Benim de yakın arkadaşım olan Vasos Georgiou, eski Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Rum Başkanlarından Dimitiris Hristofyas’ın hem Dikomo’dan köylüsü, hem de başkanlık döneminde en yakın, üst düzey çalışma arkadaşıydı.
Yıllar evvel Vasos arkadaşıma, Kıbrıs Cumhuriyeti Bağımsızlık Günü tarihinin değişimini sorduğumda anında yanıt verememiş. Daha sonra bana döndüğünde de şunları söylemişti.
‘11 Temmuz 1963’te Cumhurbaşkanı Makarios, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Küçük, yedi Kıbrıslı Rum ve üç Kıbrıslı Türk Bakanın oy birliğiyle aldığı kararla Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Bağımsızlık Günü 1 Ekim olarak değiştirildi. Gerekçe olarak ağustos ayının sıcak oluşu ve özellikli yabancı büyükelçilerin ağustos ayında adada bulunmaması gösterilmiş. 1 Ekim, yabancı büyükelçilerin de törenlere katılabilmesi için değiştirilmiş.’
***
Yazımın başlığında yazdığım gibi. Kıbrıs Cumhuriyeti, ihtiyaca göre sahiplenilen bir cumhuriyettir.
21 Aralık 1963’te Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasal kimliğini kaybetti. Rumların işgali ile Kıbrıs Cumhuriyeti, fiilen Rum devleti oldu.
Ancak Kıbrıslı Türk, İsmet Vehit Güney’in çizdiği Kıbrıs Cumhuriyeti Bayrağı ilk günden Yunan Bayrağı’nın gölgesindedir.
Ve de BM ve Avrupa Birliği üyesi olan Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kendine ait ulusal ya da bağımsızlık marşı yoktur.
Yunan Ulusal Marşı, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin de ulusal marşıdır.
Bunu adada görev yapan pek çok büyükelçi ve büyük elçilik kadrosundaki isim de bilmemektedir. Hatta kendileriyle bu bilgi paylaşıldığı zaman, hayretlerini gizlemiyorlar.
***
Bizim Kıbrıs Rum Yönetimi dediğimiz Kıbrıs Cumhuriyeti’nde başkanlık koltuğu dahil tüm koltukları dolduranların büyük çoğunluğu Megalo İdeayı unutmadan geleceğe bakıp, 65 yaşındaki Kıbrıs Cumhuriyeti’ni hala sıçrama tahtası görüyorlar.
Rum toplumunda ciddi çoğunluğun sahiplendiği ilk bayrak Yunan bayrağıdır.
***
Bize gelince… KKTC’yi Cumhuriyetimiz olarak görürüz. Ama işimize geldiğinde bireysel ve toplumsal anlamda Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki haklarımızı anımsar ve sahipleniriz.
65 yaşındaki Kıbrıs Cumhuriyeti, 65 sene evvel cami avlusunda bulunan ve gerçek anlamda sahiplenilmeyen bebek gibidir dersem yanlış mı olur?
