ABD’nin eski Başkanı Donald Trump, 29 Ekim’de yaptığı açıklamada Pentagon’a (Savunma Bakanlığı) “derhal nükleer silah testlerine başlanması” talimatını verdiğini duyurdu.
Trump, kararın gerekçesi olarak Rusya ve Çin’in nükleer programlardaki ilerlemesini gösterdi. ABD’nin son resmi nükleer denemesi, 1992 yılında Başkan George H. W. Bush döneminde yapılmıştı.
Ancak Trump’ın açıklamaları hem siyasi çevrelerde hem de kamuoyunda kafa karışıklığına neden oldu. ABD Stratejik Komutanlığı’na aday gösterilen Richard Correll, Trump’ın ifadelerinin iki şekilde yorumlanabileceğini belirterek, “Sözlerin gerçek anlamda bir nükleer patlama denemesi anlamına gelmediğini düşünüyorum.” dedi.
Demokrat Senatör Jacky Rosen ise nükleer patlayıcı denemelerin yeniden başlatılması için “hiçbir gerekçe olmadığını” belirterek buna karşı çıkacaklarını vurguladı.
Nükleer Denemeler Nasıl Gerçekleşiyor?
Nükleer denemeler; atmosferik, su altı ve yer altı testleri olmak üzere üç ana kategoriye ayrılıyor.
-
Atmosferik denemeler sırasında ortaya çıkan radyoaktif partiküller, rüzgarlarla geniş alanlara yayılıyor.
-
Su altı testleri deniz yaşamına ciddi zararlar veriyor.
-
Yer altı denemeleri ise genellikle gizli tutuluyor ve radyasyon sızıntısı riski taşıyor.
ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) raporlarına göre, atmosferik testlerde ortaya çıkan radyoaktif maddeler 80 kilometre yüksekliğe kadar çıkabiliyor ve yıllarca atmosferde dolaştıktan sonra yağışlarla yeryüzüne inebiliyor.
Nükleer Testlerin Yeniden Başlaması Yıllar Alabilir
Washington Post’un haberine göre, eski Nevada test sahası çalışanları, Trump’ın planının çok maliyetli ve teknik açıdan zorlu olacağına dikkat çekti. Uzmanlar, modern testlerin artık bilgisayar modellemeleriyle yapıldığını ve fiziksel deneyimlerin büyük oranda kaybolduğunu ifade ediyor.
Ayrıca, personel yetersizliği ve altyapı eksikliği nedeniyle nükleer denemelerin yeniden başlatılmasının yıllar sürebileceği belirtiliyor.
Radyasyonun En Büyük Tehlikesi: Doğmamış Çocuklar
Columbia Üniversitesi’nden Norman Kleiman, radyasyonun insan DNA’sına ciddi zararlar verdiğini belirterek, “Doğmamış çocuklar radyasyon açısından en yüksek risk grubunda. Çünkü gelişim süreci çok hassas.” açıklamasını yaptı.
Dünyadaki Nükleer Silah Envanteri
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) verilerine göre, Ocak 2024 itibarıyla dünyada yaklaşık 12 bin 121 nükleer savaş başlığı bulunuyor.
Bu başlıkların 9 bin 585’i askeri stoklarda, 3 bin 904’ü aktif kuvvetlerde yer alıyor.
En fazla nükleer silaha sahip ülkeler:
-
Rusya: 5.580 savaş başlığı
-
ABD: 5.044 savaş başlığı
-
Çin: 500 savaş başlığı
-
Fransa: 290 savaş başlığı
-
İngiltere: 225 savaş başlığı
Hindistan, Pakistan, İsrail ve Kuzey Kore de bu listeye dahil.
